BİTKİSEL ÜRÜNLERİN SATIŞI ECZANELERDEN YAPILMALI”

Cumhuriyet Meydanı'nda bulunan Atatürk Anatı'na eczacılar adına çelenk koyan Kayseri Eczacı Odası Başkanı Oğuzhan Ulutaş, 2009 yılından itibaren belirli temalar etrafında Eczacılık Haftası olarak kutlamaya başladığımız 14 Mayıs'ın odağına bu yıl bitkisel ürünleri yerleştirdik” dedi.
Ulutaş, bitkisel ürünlerin ülkede ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini, bitkisel ürünler ve gıda takviyeleri konusunda eczaneler olarak vatandaşları bilgilendirmeye çalıştıklarını söyledi. Ulutaş, bitkisel ürünler konusunda Türkiye'de mevcut uygulamalara bakıldığında, gerek alanın tanımlanması, gerekse yasal düzenlemeler ve denetim aşamasında ciddi sıkıntıların olduğunu ifade ederek şu şekilde konuştu:
Hiçbir standarnizasyonu olmayan bitkisel ürünlerin ve gıda takviyelerinin bireye özgü değerlendirmeler yapılmaksızın, bilimsel yetkinliğe sahip olmayan kişilerce, herhangi bir denetime tabi olmayan mekanlarda yada radyo, televizyon ve internet gibi iletişim kanalları ile tanıtılmakta, reklamı yapılmakta ve satışa sunulmaktadır.
2010 yılında yürürlüğe konulan Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler Yönetmeliği Türkiye'de de bitkisel ilaçların sunumunda eczanelerin sorumlu ve yetkili olduğu yasal bir çerçeveye konulmuştur. Ancak bitkisel ilaç tanımı ve sınıflandırılması açısından mevzuatta boşluklar bulunmakta, dolayısıyla söz konusu ürünlerin eczaneler dışında halka sunulması olgusu varlığını sürdürmektedir. Söz konusu ürünler yürürlükte bulunan gıda mevzuatına aykırı bir biçimde, rahatsızlıkları önlediği, tedavi ettiği veya tedavi yardımcı olduğu şeklindeki halkı yanlış yönlendirecek iddialarla ve ilaç olarak algılanabilecek biçimde ambalajlanarak piyasaya sunulmaktadır.
Sağlığa ilişkin tüm ürünlerde olduğu gibi bu ürünlerin kullanımı noktasında akıldan çıkarılmaması gereken husus gereğinden fazla dozda kullanılması ya da faydalanıcıların doğru belirlenmemesi durumunda bitkisel ürünlerin yarardan çok zarar getireceğidir. Bu anlamda bitkisel ürünlerin ancak gıda takviyesi tanımlamasından uzaklaştırılarak ilaç döngüsü içine girdikleri takdirde takip edilebileceği, yanlış kullanımların önüne geçilerek herhangi bir yan etki görüldüğünde mümkün olan en kısa sürede gerekli önlemlerin alınabileceği, daha da önemlisi ölümlere varan sonuçların engellenebileceği açıktır. Diğer yandan bitkisel ürünler ve gıda takviyeleri diğer ilaçlarla birlikte kullanılırken son derece dikkatli olunması gerekmektedir.
Eczacı, temel uzmanlık alanı ilaç olan, bu bağlamda sağlık alanındaki görev ve yetkileri devredilmeyecek ve vazgeçilmeyecek bir sağlık elemanıdır. Eczacı, ilaç olarak değerlendirmesi gereken bitkisel ürünler hakkında da uzman olan kişidir. Zira Türkiye'de bitkisel ürün, drog ya da ilaçlarla ilgili olarak eğitim alan asli meslek grubu eczacıdır. Doğru üretim standartlarında göre üretilmiş bitkisel ilaçların doğru danışmanlık hizmeti ile halka sunulması ancak eczacılar eliyle yürütülebilir.
Bu bağlamda bitkisel ürünlerin kullanım şekli, miktarı ve süresi hakkında açık, net ve doğru bilginin eczacıdan öğrenilip doğru tedavinin eczane aracılığıyla sürdürülmesi toplum sağlığı ve ülke ekonomisi açısından temel bir önem arz etmektedir.
Halk sağlığı açısından yarın daha büyük sorunlarla karşılaşılmak istenilmiyorsa gıda takviyesi adı altında sağlık beyanları kullanılarak piyasaya sürülen, yazılı ve görsel medyada tanıtımı ve pazarlaması yapılan tüm ürünlerin satışı acilen durdurulmalı. Sağlığa ilişkin her türlü ürün Sağlık Bakanlığı'nın onayından geçtikten sonra bir sağlık profesyoneli olan eczacı danışmanlığında hastalara ulaştırılmalıdır”